dinsdag 12 februari 2008

Steven Johnson - Alle slechte dingen zijn goed voor je

Een sinterklaaskado! Een boek waar ik al veel over gehoord en gelezen had. Nu maar eens zelf aangeschaft en gelezen. Dat eerste is altijd makkelijker dan het tweede :-).

De ondertitel van dit boek: waarom de populaire cultuur ons slimmer maakt. Dat vond ik wel intrigerend. Je hoort veel dat mensen te hoop lopen tegen de vergaming van het leven en de verloedering van de tv. Steven Johnson kijkt daar heel anders tegenaan.

Hij beweert doodleuk dat gamen en tv-kijken de jeugd beter maakt, slimmer, goed toegerust voor de toekomst.

De toegevoegde waarde van games beschrijft hij in het leren om de juiste beslissingen te nemen: "kansen afwegen, situaties analyseren, doelstellingen voor de lange termijn overwegen en vervolgens beslissen." De gamer beschikt over vaardigheden om een spel te spelen (snelle reactie, weten welk wapen/voorwerp waarvoor dient etc.) maar moet daarna gaan doorgronden wat nu eigenlijk het spel is. Hoe werkt het spel? Waar liggen beperkingen, grenzen, wat is belangrijk, strategieën kiezen, samenwerking zoeken, (onder)handelen etc. een heel scala aan vaardigheden die niets met schieten te maken hebben is bittere noodzaak om een spel te kunnen spelen.

Zijn betoog houdt wel stand.

De toenemende mate van informatiedichtheid heeft ook betrekking op de televisie. Aangezien ik al heel wat jaren meeloop kan ik zijn redenering ook volgen en beamen. De plot van Columbo was ontzettend voorspelbaar. De dader was vaak al bekend, de weg naar zijn onontkoombare bekentenis verliep in een gezapig tempo, inclusief rammelbak en lazy dog. Johnson noemt als voorbeeld van zo'n oude detective Kojak, de kale lollyetende misdaadoplosser. Één zaak per aflevering, opgelost en wel.

Kom daar nu eens om. Zelf kijk ik graag naar CSI in alle varianten die er zijn. Daar lopen altijd meerdere zaken door elkaar. Bovendien worden de personages ook nog beschreven in de loop van de serie, je krijgt een beeld van hen, wie ze zijn, hoe ze leven, vooral hun eigenaardigheden. Dat schijnt te zijn begonnen met Hill Street blues, een serie die ik ook fascinerend vond. Inmiddels zijn er nog veel ingewikkelder verhaallijnen te zien in b.v. de Sopranos (een serie die ik niet heb gezien) en 24, dat ik dan weer wel volg.

Terugdenkend heeft de man volkomen gelijk en als je zo'n oude serie nog eens terugziet, zoals Columbo enkele jaren geleden, dan valt je inderdaad op hoe gezapig dat verloopt. Daar wordt geen enkel beroep gedaan op je hersens.
De verschillende verhaallijnen van nu dwingen ons als kijker om op te letten en na te denken. Soms beslaat een zaak meerdere afleveringen en regelematig wordt er teruggegrepen op gebeurtenissen uit een oude aflevering. Dat gebeurt ook bij comedies (Johnson noemt o.a. Seinfeld).

Realityshows interesseren heel veel mensen vanwege de sociale component. Persoonlijk ben ik er niet van gecharmeerd, maar hele volksstammen evalueren het gedrag van de mensen die in dergelijke series spelen, zowel voor de beeldbuis als op fora op internet. Ze scherpen hun geest en hun gedrag op basis van de informatie die ze via dat soort shows binnenkrijgen. Het gaat dan niet alleen om de Gouden Kooi, maar ook b.v. Expeditie Robinson.

Dit boek is een aanrader voor mensen die wel eens twijfelen of hun kind niet beter buiten kan spelen dan steeds weer achter die computer te kruipen. En let wel, boeken lezen, buiten spelen, sporten, uitgaan: Johnson zegt dat het allemaal belangrijk is. Maar gamen is een manier om te leren, tv-kijken is een manier om te leren.

Wat me het meest bijblijft is zijn redenering dat kinderen volgens hun ouders en vele criticasters lui zijn en geen moeite willen doen. Maar waarom liggen ze dan niet de hele dag in bed?

Zelf wel eens een game gespeeld? En doorgezet tot het eind? Ik wel en ik moet eerlijk zeggen dat de meeste games mij veel te veel moeite kosten.. Ik haak af, mijn zoon niet... Die speelt ze allemaal tot het bittere eind. En soms spelen we samen en profiteer ik van zijn behendigheid en kunde :-).

Geen boek om even achter elkaar uit te lezen. Het is pittig, maar zeer de moeite waard.

Geen opmerkingen: